By Hiện nay, công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI) đang ngày càng phát triển và xuất hiện trên nhiều thiết bị như điện thoại thông minh. Nhờ sự bùng nổ của AI, các thương hiệu sản xuất máy tính cũng ra mắt những chiếc laptop mới được trang bị chip NPU, được gọi là “AI PC”. Vậy AI PC là gì? Liệu người dùng có nên mua AI PC hay không?
AI PC và NPU là gì?
Khác với máy tính thông thường, AI PC được thiết kế riêng với phần cứng và phần mềm phù hợp để xử lý các tác vụ AI và máy học (Machine Learning) đòi hỏi khả năng tính toán, xử lý dữ liệu phức tạp. Các tác vụ đòi hỏi nhiều sức mạnh tính toán thuộc lĩnh vực AI và học máy, bao gồm:
- Các chương trình AI tạo sinh (generative AI programs): Ví dụ như Stable Diffusion
- Chatbot thông minh (clever chatbots): Được hỗ trợ bởi các mô hình ngôn ngữ địa phương, có khả năng hiểu và đáp trả các câu hỏi, yêu cầu của người dùng
- Phân tích dữ liệu toàn diện (comprehensive data analysis)
- Huấn luyện mô hình AI
- Chạy các mô phỏng phức tạp (intricate simulations) và các ứng dụng phức tạp do AI điều khiển (sophisticated AI-driven applications)
Bên cạnh CPU và GPU, AI PC còn được trang bị thêm một bộ xử lý thần kinh (NPU) – được thiết kế để tăng tốc các tác vụ AI, vốn thường được giao cho GPU. Mặc dù GPU có thể xử lý các tác vụ AI này, nhưng quá trình này sẽ tiêu tốn khá nhiều năng lượng. Do đó, việc có thêm NPU sẽ giúp các mẫu laptop có thể kéo dài thời gian sử dụng cũng như tăng mức độ hiệu quả cho máy tính để bàn.
Tuy nhiên, ở thời điểm hiện tại, NPU vẫn chưa sẵn sàng để nắm quyền hoàn toàn từ GPU. Thay vào đó, cả NPU và GPU trên các mẫu máy tính mới sẽ cùng làm việc để giảm thời gian xử lý, đồng thời tiết kiệm năng lượng ở trên máy. Ngoài ra, NPU cũng là một trong những tiêu chuẩn bắt buộc mà mọi mẫu máy tính được gọi là “AI PC” cần phải có (bao gồm cả phím Copilot vật lý và có thể chạy Copilot cục bộ).
Ai đang tham gia vào cuộc đua NPU?
Hiện nay, Intel và AMD đang tiến sâu vào lĩnh vực AI PC, bao gồm các dòng chip như Core Ultra hoặc Ryzen 8000G. Mỗi dòng chip này sẽ đều có một NPU để đảm nhận một số khối lượng công việc AI, bao gồm các hiệu ứng AI trong khi gọi video và thực hiện đa tác vụ tốt hơn với các bộ phần mềm được tăng tốc bởi AI và trợ lý AI.
Tuy nhiên, cả Intel và AMD đều không phải là những thương hiệu đầu tiên trang bị NPU vào chip. Trước đó, Apple đã công bố dòng chip M1 trên các mẫu MacBook và những con chip này đều có NPU riêng. Thậm chí, vào năm 2017, Apple còn trang bị NPU lên chip A11 Bionic trên các mẫu iPhone 8 và iPhone X. Không lâu sau đó, Qualcomm cũng ra mắt một số chipset Snapdragon được trang bị NPU vào năm 2018.
Làm thế nào để đánh giá hiệu năng của một NPU?
Hiệu năng của NPU sẽ được đo bằng chỉ số TOPS – Trillion Operations Per Second. Ví dụ, một báo cáo của Tom’s Hardware cho biết việc chạy dịch vụ Copilot AI của Microsoft cục bộ thay vì trên đám mây sẽ yêu cầu một NPU với hiệu năng tối thiểu là 40 TOPS.
Điểm đáng chú ý là thế hệ silicon hiện tại của Intel và AMD là Meteor Lake và Ryzen Hawk Point chỉ đạt khoảng một nửa con số này, không thể vượt quá 20 TOPS. Còn với Qualcomm, thương hiệu này cho biết NPU Hexagon trên chip Snapdragon Elite X của họ có thể đạt 45 TOPS.
Các thông tin khác liên quan về AI PC
ZDNet cho biết, các nhà sản xuất PC đang hy vọng Windows 12 trong tương lai sẽ tạo ra một cú hích lớn về AI. Nếu các báo cáo và tin đồn liên quan đến Windows 12 là đúng, AI sẽ là nền tảng cho hệ điều hành này và đó là cách để Microsoft cung cấp cho Copilot nhiều tính năng hơn, đồng thời thu hẹp khoảng cách giữa Windows và macOS của Apple.
Hiện tại, các thương hiệu lớn như Dell, Lenovo và HP đều đang tung ra các hệ thống PC AI được hỗ trợ bởi bộ xử lý tích hợp NPU của Intel và AMD. Tuy nhiên, NPU ở trên các mẫu máy tính mới vẫn chưa được tối ưu nhiều. Nếu đang muốn mua một chiếc máy tính mới, người dùng không nhất thiết phải chọn mua AI PC ngay lúc này. Thay vào đó, người dùng có thể đợi đến khi các ứng dụng trên Windows được tối ưu hóa hoặc Windows 12 ra mắt hoặc để tận dụng tối đa tiềm năng của chúng.
Có nên mua AI PC không?
Bạn có nên mua PC AI? Hiện tại, tiềm năng thực sự của PC AI vẫn chưa được khai thác tối đa sức mạnh, vì thế chúng ta cần chờ đến khi Windows 12 ra mắt (dự kiến vào cuối năm nay) để có cái nhìn rõ ràng hơn về khả năng thực sự. Thêm vào đó, các thương hiệu phát triển ứng dụng cũng cần có thêm thời gian để đưa ra các bản cập nhật nhằm tối đa hóa sức mạnh của NPU trên các dòng chip mới.
Tuy nhiên, nếu bạn đang cân nhắc mua một chiếc máy tính mới, việc lựa chọn PC có khả năng xử lý AI có thể là một quyết định sáng suốt. Không chỉ đảm bảo cho khoản đầu tư của bạn trong tương lai, PC AI còn mang lại những lợi ích thiết thực ngay lập tức như làm mờ nền trong các cuộc gọi video hay tóm tắt nhanh chóng các tài liệu dài. Nếu những tính năng này hữu ích với bạn, hãy cân nhắc mua một chiếc PC AI.
