Phiên bản Android 16 Beta QPR1 vừa ra mắt mang đến một sự thay đổi lớn về giao diện người dùng, được Google gọi là Material 3 Expressive. Đây được xem là một bước tiến từ Material You, hướng tới một giao diện biểu cảm hơn, thú vị hơn, vui vẻ hơn với nhiều hình ảnh động, sự trôi chảy và hiệu ứng nảy. Trong bài viết này, mình sẽ trải nghiệm nhanh giao diện mới trên Android 16 Beta, đồng thời so sánh những khác biệt chính so với Android 15.

Màn hình Cài đặt nhanh (Quick Setting) và Thanh thông báo

Trên Android 16 Beta, màn hình Cài đặt nhanh và Thanh thông báo chứng kiến hàng loạt sự thay đổi nếu đặt cạnh Android 15. Thậm chí, sẽ không sai khi nói đây là hai yếu tố được nâng cấp nhiều nhất trong bản cập nhật này.

Trước hết, khi vuốt xuống màn hình Cài đặt nhanh, hình nền trên Android 16 sẽ được làm mờ, như một lớp phủ kính trong suốt. Trên Android 15, phần hình nền biến mất hoàn toàn, thay vào đó chia thành hai nửa: nửa đen bên trên cho thanh cài đặt nhanh và nửa bên dưới màu sáng để hiển thị thông báo.

Trên Android 16, khi vuốt thông báo, hệ thống sẽ tạo hiệu ứng “dính” và di chuyển theo cử chỉ vuốt, kèm theo phản hồi xúc giác (haptic feedback). Nếu vuốt đi để xóa, có hiệu ứng nảy nhẹ, tạo cảm giác như bạn đang “gỡ” nó khỏi các thông báo khác. Nếu vuốt nhưng không xóa, thông báo sẽ “bật trở lại”, tạo cảm giác như đang tương tác với một sợi dây cao su. Android 15 không hề có điều này.

Màn hình thông báo trên Android 16 cung cấp các nút xoá, quản lý thông báo trực quan và dễ thao tác hơn. Nút “Xóa tất cả” (Clear All) được làm rất lớn. Có thêm nút “Lịch sử thông báo” (Notification History) ở bên trái, trong khi nút “Cài đặt thông báo” (Notification Settings) vẫn ở bên phải.

Với màn hình Cài đặt nhanh, các nút có dạng hình mới. Khi nút đó bị vô hiệu hoá, nó được bo tròn ở cả hai cạnh trái và phải. Còn khi kích hoạt, phần bo cong được giảm bớt, trông dễ nhìn hơn.

Thêm nữa, khi kích hoạt một nút bất kỳ trong Cài đặt nhanh, nó sẽ có một hiệu ứng bung ra – đóng vào khá thú vị và vui nhộn.

Thanh điều chỉnh độ sáng trên Android 16 cũng có thiết kế mới, với một thanh sọc nằm ở vị trí độ sáng được người dùng thiết lập. Cá nhân mình thích giao diện cũ trên Android 15 hơn vì trông đẹp mắt, dễ nhìn hơn.

Bù lại, với Android 16, giờ đây người dùng có thể thu nhỏ một số biểu tượng xuống kích thước 1×1 thay vì chỉ 2×1. Họ có thể thu nhỏ chúng bằng cách nhấn giữ và “scrunch down”, và di chuyển vị trí. Việc thêm các biểu tượng mới dễ dàng hơn nhiều, chỉ cần chạm vào biểu tượng “+” để thêm ngay, còn trên Android 15, người dùng phải kéo và thả.

Màn hình đa nhiệm

Khu vực đa nhiệm trên Android 16 cũng có những khác biệt rõ ràng nếu so sánh với Android 15. Khi vuốt một ứng dụng đi để đóng, có hình ảnh động nảy / đàn hồi (“bouncy animation”). Các ứng dụng còn lại bên cạnh cũng có hiệu ứng bật nảy trở lại, tạo hiệu ứng vô cùng vui nhộn, thú vị.

Có một menu thả xuống được thêm vào mỗi cửa sổ ứng dụng, cung cấp các hành động bổ sung. Điều này bao gồm tùy chọn chia đôi màn hình, chụp ảnh màn hình, chọn vùng hoặc đóng. Trên Android 15, để mở được bảng tuỳ chọn này, người dùng cần nhấn giữ vào biểu tượng ứng dụng, tiêu tốn nhiều thời gian hơn.

Màn hình khoá và Màn hình chính

Trên Android 16 Beta, giao diện tùy chỉnh màn hình khóa đã thay đổi một chút, được tổ chức gọn gàng hơn. Có hình ảnh động mới khi hiển thị bộ chọn hình nền.

Các biểu tượng đồng hồ trên Android 16 Beta nhìn chung không có nhiều khác biệt so với Android 15. Song, bên trong giao diện tuỳ chỉnh, người dùng đã có thể tuỳ chỉnh độ dày của font chữ, sao cho phù hợp với sở thích cá nhân.

Trên Android 16 Beta, thông báo trên màn hình khóa có thể hiển thị đầy đủ danh sách hoặc ở dạng xem nhỏ gọn (chỉ hiển thị biểu tượng ứng dụng). Chúng cũng có thể được thu nhỏ giống như giao diện One UI để riêng tư hơn.

Ngoài ra, phiên bản này cũng được bổ sung một tính năng mới, cho phép hiển thị các cập nhật trực tiếp từ ứng dụng (như trạng thái giao hàng) dưới dạng thông báo trực tiếp. Tính năng này khá giống với Live Activities trên iOS 18 hay Now Bar của One UI 7.

Về màn hình chính (Home Screen), chỉ có một thay đổi đáng kể nhất đến từ ngăn chứa ứng dụng (App Drawer). Trên Android 16 Beta, nó sẽ hoạt động dưới dạng một “ngăn kéo”, phản hồi đúng với thao tác tay của người dùng. Ngoài ra, hình nền bên dưới cũng được làm mờ, giúp giao diện sống động hơn. Trên Android 15, ngăn kéo ứng dụng hiển thị như một màn hình bình thường.

Một số yếu tố khác

Ứng dụng Cài đặt: So với Android 15, ứng dụng Cài đặt trên Android 16 nhìn chung không có nhiều khác biệt. Bố cục các thanh tuỳ chỉnh như mạng, thông báo hay màn hình vẫn được giữ tương đồng. Song, trên Android 16, biểu tượng của các mục cài đặt đã chuyển sang dạng hình tròn và có thêm nhiều màu sắc thú vị, vui vẻ.

Giao diện bên trong cũng được tổ chức lại rõ rệt hơn. Các mục được chia thành từng phần – khối riêng biệt, giúp người dùng dễ theo dõi và quan sát hơn. Còn với Android 15, các mục được đặt liền nhau, hoà vào với nền phía dưới.

Ngoài ra, các nút gạt cũng có giao diện mới, hình thành thêm hai biểu tượng v (khi kích hoạt) và x (khi vô hiệu hoá).

Thanh điều chỉnh âm lượng: Thanh âm lượng trên Android 16 cũng có thêm cập nhật mới. Tương tự với thanh điều chỉnh âm lượng bên trên, có một thanh sọc nằm ở vị trí âm lượng thiết lập, giúp người dùng dễ theo dõi hơn.

Biểu tượng pin: Trên Android 16 Beta, biểu tượng pin có sự thay đổi khi số phần trăm còn lại được hiển thị bên trong biểu tượng pin. Trong khi đó, với các phiên bản Android cũ hơn, phần trăm pin được đặt cạnh biểu tượng thay vì đặt bên trong. Cách làm trên Android 16 Beta nhìn chung khá giống so với iOS hay One UI 7 mới.

Tạm kết: Material 3 Expressive trên Android 16 Beta

Nhìn chung, giao diện Material 3 Expressive trên Android 16 Beta đã mang lại nhiều sự thay đổi mới mẻ dành cho người dùng Pixel. Có thể thấy, Google đang hướng đến một giao diện với nhiều biểu cảm hơn, sống động hơn và năng động hơn. Cũng cần nhớ rằng, các thay đổi này mới chỉ áp dụng trên Android 16 Beta QPR1 và có thể cập nhật trên một số mẫu Google Pixel đủ điều kiện.